‘De mooiste reis maken, niet alleen de meest lucratieve, was altijd het uitgangspunt.’ Wij interviewen Jan Wind, een bevlogen maritieme ondernemer die als kapitein-eigenaar de zeeën bevoer en een gezonde onderneming in (zee)kabels opbouwde. Na zijn vertrek in 2022 als directeur bij Wind richt hij zich nu volledig op zijn andere bedrijf, Amazon Shipping.
Jan Wind verdient zijn geld in de scheepvaart; dat is hoe hij zichzelf voorstelt. Zijn voorvaderen, die allen ‘Jan’ heetten, waren stuk voor stuk schippers en zo groeide ook hij in de buurt van Alkmaar op met een vurig verlangen om de wereldzeeën te bevaren. De binnenwateren van Europa waren te klein voor hem, dus op zijn achtentwintigste kocht hij zijn eerste schip, de Lida, en ging op een avontuur dat hem nooit meer heeft losgelaten. En: altijd met rugdekking en advies van NNPC.
U komt dus uit een echt schippersgeslacht?
‘Er gaat een verhaal in de familie rond dat een van mijn voorouders als eerste in Nederland de overstap maakte van een hout naar staal. “Een stalen schip blijft toch niet drijven?” waarschuwden zijn dorpsgenoten hem. Dat avontuurlijke zit al zes generaties in ons. Ik trad in de schoenen van mijn vader, die de zee verkoos boven de binnenvaart en later opklom tot een van de directeuren van Wagenborg. Hij wilde eigenlijk een eigen vrachtschip hebben, maar trouwde jong en toen was zijn kans verkeken. Na mijn scholing en een tijd als stuurman in dienst, lukte mij dat wel. Als je je eigen boot koopt, moet je er verliefd op worden. De Lida was een oud, maar goed zeewaardig schip. Na een opknapperiode ging ik wereldwijd varen. Die vrijheid maakte het werk behoorlijk romantisch.’
Hoe pakte u het maritieme ondernemerschap aan?
‘In die begintijd, rond 1990, keek ik telkens welke ladingen ik kon oppakken en naar mooie plekjes brengen. Omdat ik vroeg investeerde in een satellietcommunicatiesysteem, lukte dat bevrachten steeds beter. Via het netwerk dat ik daarmee opbouwde, boekte ik continu ladingen en voer daarmee de hele wereld rond. De mooiste reis maken, niet alleen de meest lucratieve, was altijd het uitgangspunt. Gelukkig ging dat heel vaak hand in hand.’
Uiteindelijk specialiseerde uw bedrijf Wind, waar u tot 2022 directeur van was, zich in het vervoeren van kabels. Hoe kwam u tot dit specialisme?
‘Dat kwam op mijn pad omdat ik simpelweg die lading aangeboden kreeg. Toen heb ik grote haspels in het schip gebouwd waar ze op konden worden gerold. Daar zat handel in. Het waren bovendien mooie ladingen: lang laden, lang lossen en dan naar alle streken in de wereld waar die kabels gelegd werden. Dat laatste gebeurt door grote gespecialiseerde schepen die veel te duur zijn om het materiaal zelf te gaan halen. Daar kwam ik om de hoek kijken.’
Met succes. U ging van een klein bedrijf naar een wereldwijde dienstverlener voor onderzeekabels, met kantoren in Alkmaar, de VS en Taiwan. Hoe kreeg u dit voor elkaar?
‘De Lida kwam bekend te staan in de maritieme wereld als een goed schip voor kabels. Toen kocht ik nog eens twee zusterschepen, om meer te kunnen vervoeren. Oude schepen die we opknapten. Ik kocht ook een drieduizendtonner, de Suzie Q, naar het liedje van Creedence Clearwater Revival. Op een gegeven moment werd het mij te druk om dat alles vanaf het schip te regelen, toen werd ik het land op gedwongen, naar een kantoor in Alkmaar. Ik heb er toen andere mensen bij betrokken en langzamerhand bouwden wij dat uit.’
Welke rol heeft NNPC gespeeld bij dit alles?
‘De Lida was van meet af aan al verzekerd bij NNPC. Ik leerde de mensen daar kennen en had er een klik mee. Nu is mijn eerste regel: probeer schade te voorkomen. Tweede regel: áls er schade is, los het zo snel mogelijk lokaal met de betrokkene op. Dat deed ik gerust via handjeklap. Toch had ik NNPC weleens nodig voor advies. Bijvoorbeeld, ik had een keer een dispuut met een lokaal bevrachtingskantoor dat ook bij NNPC zat. Dat is met jullie bemiddeling mooi opgelost. Ook toen wij in de kabels gingen heeft NNPC mij enorm geholpen. Ik begon met een klein bedrijfje, één bootje maar. Als je ziet hoe enorm de waarde van die kabels is, soms zien ze je niet eens staan. Samen met NNPC maakte ik daarom een prachtige brochure voor ons schip, met daarin informatie hoe eventuele schade aan de kabels vergoed zou worden, alles doorgerekend, met een begeleidende brief… NNPC heeft mij daarmee een grote dienst bewezen.’
De roep om duurzaamheid in de scheepvaart klinkt steeds luider. Hoe gaat u daarmee om?
‘Ik heb destijds serieus onderzocht of we de Lida onder zeil konden brengen, waar het oorspronkelijk een dieselmotor heeft. Ik moet heel eerlijk zeggen, dat was ook vanuit romantische overwegingen. We hadden aanvankelijk een ontwerp met een enkel hulpzeil, maar dat groeide uit tot wel tien zeilen! Nooit uitgevoerd, helaas. Wat we wel deden, deels uit commercieel oogpunt, is een van onze schepen ombouwen om oude coaxkabels van de zeebodem te lichten. Daarmee hebben we de oceaanbodem flink opgeschoond.’
Inmiddels bent u met uw familie al enige tijd aan wal gekluisterd. Lonkt het kapiteinsleven nog?
‘Ik zou wel weer eens een reis willen maken, maar heb geaccepteerd dat ik niet meer als kapitein optreedt. Ik heb het als ondernemer ook hartstikke druk. Nu maak ik nog regelmatig een reisje op een jacht, hoor! Daar vind ik dat stukje romantiek weer.’
Tot slot, wilt u de lezers nog iets meegeven?
‘Ik zie dat het bestand van kapitein-eigenaars steeds verder opdroogt. Mensen durven die stap niet meer te nemen. Dat komt volgens mij omdat het idee bestaat dat je het vandaag de dag als kleine ondernemer niet meer redt, dat alleen grote bedrijven rendabel kunnen zijn. Dat wil ik ten zeerste bestrijden. Er is, net als toen ik vierendertig jaar geleden begon, nog steeds ruimte voor een kapitein-eigenaar, mits je er je ziel en zaligheid in legt. Enthousiasme, professionaliteit, goede service leveren: in je eentje kun je beter en efficiënter werken en zo meer winst maken. Die romantiek bestaat nog steeds. Zelfs als de regelgeving wat zwaarder is dan vroeger. De vrijheid, de reizen, de mogelijkheden… De mooiste ladingen naar de mooiste gebieden brengen. Er valt nog steeds geld te verdienen, laat je niet ompraten dat het niet kan!’
Neem contact op
Wilt u net als Jan Wind het avontuur als kapitein-eigenaar aangaan, of staat u aan het begin van een mooie maritieme onderneming? NNPC staat voor u klaar met raad en daad! Neem hier direct contact met ons op.