We hebben recent een aantal zaken behandeld waarbij een probleem was ontstaan als gevolg van een onjuist stuwagefactor van de lading. Dit kan problemen opleveren bij het berekening van vracht, het laden van de lading, de stabiliteit van het schip en het beschrijving van de lading bij afgifte van een cognossement.
In veel gevallen wordt vooraf weliswaar in de contractvoorwaarden een bepaling opgenomen over de marge voor de stuwfactor maar vindt hierover vervolgens geen afstemming of controle vooraf plaats. Het probleem wordt dan past vastgesteld als een deel van de lading al is geladen en er onvermijdelijk een discussie ontstaat met de bevrachter of aflader over de te nemen maatregelen en de noodzaak de lading weer te lossen of te verstuwen. In dit kader is het relevant op stil te staan bij de wijze waarop een stuwfactor wordt vastgesteld.
- De stuwagefactor wordt gedefinieerd als het volume dat wordt ingenomen door één metrische ton (1.000 kg) van een product in kubieke meters (m³/MT).
- De stuwfactor van de lading kan worden beïnvloed door verschillende factoren, waaronder:
- Het soort lading: bij ladingen zoals graan zijn er veel verschillende soorten met uiteenlopende dichtheden, met als gevolg dat de stuwfactor per lading flink kan verschillen.
- Vochtgehalte: Een hoger vochtgehalte verhoogt de bulkdichtheid en maakt het graan zwaarder en kan leiden tot klonteren of schimmelvorming, wat de stuwagefactor beïnvloedt.
- Korrelgrootte en -vorm: Kleinere of onregelmatig gevormde korrels kunnen compacter worden gestuwd, terwijl grotere korrels meer ruimte innemen.
- Stuwmethode: De manier waarop lading wordt geladen (bijv. los gestort of in zakken) en de mate van verdichting beïnvloeden de dichtheid en stabiliteit.
- Temperatuur: Hoge temperaturen kunnen graan doen uitzetten of vochtproblemen veroorzaken, wat de stuwlading beïnvloedt.
- Laad- en losprocedures: De snelheid en methode van laden/lossen kunnen luchtinsluiting of ongelijke verdeling veroorzaken.
Vanwege de verschillende factoren komt het vaak voor dat de stuwage factor afwijkt van de voorwaarden van het contract. In recente gevallen hebben we gezien dat een significant afwijkende stuwfactor tot significante operationele problemen kan leiden. Een lagere stuwfactor dan opgegeven kan ertoe kan leiden dat hiermee de lading kan gaan schuiven doordat er bij belading niet voldoende volume kan worden geladen en hiermee stabiliteit van het schip in het gevaar komt. Anderzijds kan een stuwfactor die significant hoger is dan voorafgaandelijk opgegeven ertoe leiden dat niet de volledige lading kan worden geladen. In dergelijke gevallen zal de lading geheel of ten dele te worden gelost en herstuwd, wat uiteraard kan resulteren in aanzienlijke extra kosten en tijdverlies.
Om het risico te beperken adviseren wij om goed te controleren dat de bevrachtersvoorwaarden specifiek zijn en bij voorkeur geen algemene uitsluitingen bevatten, zoals “Without Guarantee” of “About”. Standaard contracten zoals GENCON of BIMCO laten meestal een marge open voor de stuwfactor. Als er geen marge expliciet is vastgelegd wordt dan uitgegaan van een “redelijke” marge, vaak 5% voor bulkladingen zoals graan. Voor zo ver mogelijk dient de lading en de stuwage factor vooraf te worden vastgesteld zodat het kans op complicaties of disputen wordt beperkt.
Het NNPC-claims team is te allen tijde beschikbaar is om mee te kijken naar concept contracten en -clausules. Leden worden uitgenodigd om hiervoor contact op te nemen met het claims team via claims@nnpc.nl voor ondersteuning of advies.
