NNPC werd in 1937 opgericht door een groep Noord-Nederlandse kapitein-eigenaren die zeiden: ‘Wij gaan onze eigen verzekeringsclub beginnen.’ Zij konden toen nog niet vermoeden dat enkele jaren later, tijdens de tweede wereldoorlog, hun kustvaartschepen massaal evacueerden of in beslag werden genomen door de Duitsers. Met de prijswinnende databank van Stichting Koopvaardijpersoneel 40-45 kun je nu meer te weten komen over deze geconfisqueerde schepen.
Engelandvaarders
De Nederlandse geschiedenis rond de tweede wereldoorlog loopt parallel aan die van NNPC. Bij het uitbreken ervan telde de Nederlandse kustvaart 506 schepen, waarvan er maar liefst 357 thuishoorden in de provincie Groningen (waar de P&I-club is opgericht). Hierover schreven wij al in onze glossy uit 2012, uitgegeven ter ere van ons 75-jarige bestaan: ‘Een deel van deze kustvaarders hielp bij de evacuatie van de geallieerden uit Duinkerken en bleef vervolgens in Engeland. Een aantal van deze schepen hielp gedurende de oorlogsjaren de Britse marine. Zo werden Nederlandse coasters in juni 1944 ingezet bij de landing in Normandië, waar ze vanwege hun geringe diepgang goede diensten bewezen. Alles bij elkaar namen zo’n veertig Nederlandse coasters aan de verschillende geallieerde operaties deel.’
Een deel van de kustvaartschepen zat na de bezetting echter vast in ons land. Deze vaartuigen werden in beslag genomen en ingezet voor de vrachtvaart in de Oostzee of gebruikt door de Duitse marine. Na de oorlog boekte de P&I-verzekeraar succes met het terughalen van de schepen die destijds waren gestolen.
Bekroond op het Maritime Awards Gala
Een bekende geschiedenis, met andere woorden. Toch blijkt dat er altijd nog nieuwe details boven water kunnen komen drijven. De al in 1966 opgerichte Stichting Koopvaardijpersoneel 40-45, die ten doel heeft om bekendheid geven aan de rol van de Nederlandse koopvaardij tijdens de Tweede Wereldoorlog, heeft onlangs een databank gelanceerd. En niet zomaar een: de Databank Koopvaardijpersoneel 1945-1945 won op het afgelopen Maritime Awards Gala namelijk de Maritime Achievement Award 2023. Het is, in de woorden van de jury, een ‘initiatief wat in het afgelopen jaar het maritieme bij het brede publiek goed zichtbaar heeft gemaakt.’
Onze schepen uit WO2
Als hoofdsponsor van het gala besteedt NNPC daar graag aandacht aan, temeer omdat het direct met onze historie te maken heeft. Zoals de naam al helder maakt, gaat het hier namelijk om een databank van schepen, personeel en incidenten binnen de Nederlandse koopvaardij in de tweede wereldoorlog. Per schip, naam of incident kun je opzoeken wat er heeft plaatsgevonden en wie ermee gemoeid was, voor zover dat natuurlijk bekend is. Deze informatie wordt continu geüpdatet, zodra er nieuwe feiten en details worden ontdekt.
Wij zochten natuurlijk direct enkele schepen uit onze ontstaansgeschiedenis op. Het motorvrachtschip Wilhelmina bijvoorbeeld, die Nederland verliet en daarna ingezet werd voor vrachtvervoer rond de Britse eilanden. De bronnen melden daarna niets verder dan een mysterieus ‘incident’ in 1941. Wij houden onze adem in! Of neem de Cornelia B, die in de meidagen van 1940 naar Engeland wist te ontsnappen. Van daaruit werd het op een missie naar Frankrijk gestuurd, waar het in handen viel van de Duitse bezetter. De rest van de oorlog zou het slijten als opleidingsschip in Kiel.
Bekijk de koopvaardij van vroeger
De komende tijd duiken wij dieper in deze archieven en gaan meerdere artikels publiceren over de verhalen van ‘onze’ vloot van toen. Welke heldendaden er werden verricht, welke vaartuigen jammerlijk ten onder gingen… Kunt u niet wachten om te zien en beleven wat er met onze schepen uit de koopvaardij is gebeurd in die oorlogsjaren? Werp alvast een blik op de bekroonde Databank Koopvaardijpersoneel 1940-1945.
NNPC
NNPC is een onderlinge P&I-club zonder winstoogmerk. Bij ons kunt u dag en nacht terecht voor elke hulp die u nodig heeft, met direct persoonlijke aandacht. Wereldwijd. Altijd dichtbij.